Mehmet ŞimşekFransa’nın ev sahipliğinde Elysee Sarayı’nda düzenlenen, ana gündem maddeleri Ukrayna’da kalıcı barış, asker gönderilmesi dahil sağlanacak güvenlik garantileri ve Avrupa güvenliği olan zirveye İngiltere, Kanada, Norveç ve AB üyelerinin de aralarında bulunduğu ülkelerin liderleri ile üst düzey temsilcileri katılıyor.
Zirvede Türkiye’yi Cumhurbaşkanı Yardımcısı Cevdet Yılmaz temsil ediyor.
Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron, zirve öncesi dün Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenskiy ile bir araya gelmiş ve Ukrayna’ya desteklerini bir kez daha yineleyerek zirveye hazırlık niteliğinde olan bu görüşmede Ukrayna’ya ek 2 milyar avroluk yardım yapacaklarını açıklamıştı.
Ayrıca Macron, Ukrayna’nın barışa hazır olduğunu ve Rusya’nın ateşkes için adım atması gerektiğini belirtmişti.
İLK ZİRVE NİTELİĞİNDE
Paris’teki bu organizasyon, Ukrayna ve Rusya’nın ABD ile Karadeniz’de güvenliğin sağlanması için anlaşmaya varmasının ardından düzenlenen ilk zirve niteliğini taşıyor.
Riyad’da 23-25 Mart tarihlerinde teknik heyetleri arasında yapılan görüşmeler neticesinde Ukrayna, ABD ile Karadeniz’de güvenli seyrüseferin sağlanması konusunda mutabakata varmıştı.
Aynı şekilde Kremlin de 25 Mart’ta Rusya ile ABD’nin Karadeniz’de seyrüsefer güvenliğinin sağlanması ve Rus gıda ürünlerine yönelik kısıtlamaların hafifletilmesi konusunda anlaşmaya vardığını, uygulama için bazı yaptırımların hafifletilmesi gerektiğini bildirmişti.
NELER YAŞANDI?
Ukrayna ile Rusya arasında 30 günlük ateşkes planı, Londra’da 2 Mart’ta düzenlenen Ukrayna konulu liderler zirvesinin ardından Macron ve İngiltere Başbakanı Keir Starmer tarafından gündeme getirilmiş, bu planın ABD ile müzakere edileceği duyurulmuştu.
ABD heyeti, 11 Mart’ta Ukraynalı yetkililer ile Suudi Arabistan’ın Cidde kentinde yaptığı görüşmelerde Ukrayna’ya tarafların karşılıklı mutabakatıyla uzatılabilecek ve Rusya’nın eş zamanlı uygulamasına tabi olacak 30 günlük geçici ateşkesin derhal yürürlüğe konulmasını önermişti. Ukrayna tarafı, bu ateşkesi kabul etmeye hazır olduğunu bildirmişti.
Ancak Kremlin, ateşkese mesafeli yaklaşmış ve ABD Başkanı Donald Trump, zor da olsa Rusya’nın ikna edilebileceğini belirtmişti.
AB liderleri ise Ukrayna’nın koşulsuz ateşkese destek vererek barıştan yana durduğunu gösterdiğine ve şimdi sıranın Rusya’da olduğuna işaret etmişti.
Avrupalı liderler, Rusya’nın ateşkes masasına oturması için Kremlin yönetimi üzerindeki baskının artırılmasını istemişti.
LONDRA’DAKİ ZİRVE
Londra’nın ev sahipliğinde 2 Mart’ta düzenlenen Ukrayna konulu zirvede liderler, Rusya’ya ekonomik baskının artırılması, Ukrayna’nın müzakere masasında güçlü tutulması, olası barış sürecinde Ukrayna’nın Rusya’nın yeniden saldırısını engelleyecek şekilde donatılması hususunda anlaşmıştı.
Zirvede öne çıkan diğer konu ise “Gönüllüler Koalisyonu” oluşumu olmuştu.
Starmer, Ukrayna’da barışı savunmak ve garanti etmek için istekli (ülkelerden) oluşan koalisyon geliştireceklerini duyurmuştu. Koalisyon ile Ukrayna’ya askeri ve finansal destek sağlayan ülkelerin bu yöndeki adımlarının hızlandırılmasının hedeflendiği ifade edilmişti.
Ukrayna konulu liderler zirvesinin ilki 2 Mart’ta Londra’da, ikincisi ise yine İngiltere’nin ev sahipliğinde 15 Mart’ta çevrim içi gerçekleştirilmişti.
